Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2010

Επιθεώρηση σε μια καλή ημέρα του Γενάρη

Ο ερασιτέχνης μελισσοκόμος τις περισσότερες φορές εκτός από το κενό γνώσεων και εμπειριών, έχει και λιγότερο χρόνο να διαθέσει για τα μελισσάκια του.
Στις επιθεωρήσεις μας λοιπόν πρέπει να είμαστε λιτοί και παρατηρητικοί ειδικά τις κρύες μέρες του πρώτου τριμήνου του έτους (οι οποίοι ταυτόχρονα είναι και σημαντικοί για την εξέλιξη των μελισσοσμηνών μας) και καλά προετοιμασμένοι όταν ξεκινάμε την επιθεώρηση.

Συνήθως για τις μετακινήσεις μας χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο τις οικογένειας, που για να είναι καθαρό (και να μην μυρίζει στην σύζυγο και τα παιδιά το καπνιστήρι) δεν φυλάμε σε αυτό τα σύνεργα μας αλλά σε μια αποθήκη, ψιλοσκόρπια.
Καλό θα είναι λοιπόν πριν ξεκινήσουμε για μια επιθεώρηση να βεβαιωθούμε πρώτα απ’ όλα ότι τα πήραμε όλα. Για να το πετύχω εγώ αυτό δυσκολεύτηκα αρκετά (που μυαλό) μέχρι που εξόπλισα ένα σάκο και ένα κασελάκι με τα απαραίτητα (έχουν γράψει σχετικά πολλοί φίλοι) στα οποία όταν γυρνώ, φροντίζω να αντικαθιστώ ότι χρησιμοποίησα . Για όσους από μας δεν καπνίζουν συνιστώ την κατασκευή του Θεοδόση που έχει φτιάξει θέση για τον αναπτήρα στο καπνιστήρι .
* Έχω δει και κάποιους από μας να αφήνουν μια κυψέλη (καμιά φορά και δυόροφη)
στο μελισσοκομείο τους , στην οποία φυλάσσουν το καπνιστήρι τους, λίγα πούσια από πεύκο και άλλα απαραίτητα για αυτούς αντικείμενα .

Από την στιγμή που απέκτησα τα πρώτα μου μελίσσια άρχισα να παρατηρώ την φύση με άλλο μάτι και δεν παραλείπω το βράδυ ή νωρίς το πρωί να ενημερωθώ για τον καιρό. Παρακολουθώντας τα δελτία καιρού και την διαίσθηση μου επιλέγω την χρονική στιγμή που θα κάνω την επιθεώρηση ή την επίσκεψη στα μελισσάκια.
Προς το τέλος του Ιανουαρίου σίγουρα ο καιρός θα επιτρέψει μια επίσκεψη στο μελισσοκομείο η οποία θα πρέπει να είναι λεπτομερείς αλλά όχι κουραστική για τα σμήνη.
Η πρώτη ματιά , φτάνοντας στον χώρο του μελισσοκομείου μια όμορφη μέρα του Γενάρη, είναι συνήθως ευχάριστη για το μελισσοκόμο . Τα κορίτσια στριμωγμένα στην κυψέλη τις προηγούμενες ημέρες , βγαίνουν τώρα και ζουζουνίζουν χαρούμενα κουβαλώντας γύρη (σημάδι γόνου) και νέκταρ από κάθε είδος αγριολούλουδο ή θάμνο έχει άνθος αυτή την στιγμή του χρόνου, ταυτόχρονα κάνουν και τα κακά τους.
*(Όχι δεν φεύγουμε ευχαριστημένοι από το θέαμα)
Εγώ , αφού ανάψω καλά το καπνιστήρι , πλησιάζω την πρώτη κυψέλη, την καπνίζω μια φορά στην είσοδο και ακούω το ζουζούνισμα των ενοίκων που λέει «ήρθε ο σπαστικός κορίτσια » , αν το ζουζούνισμα αυτό είναι μέσης έντασης όλα είναι καλά, αν είναι χαμηλό έως καθόλου το σμήνος καταρρέει , αν είναι πολύ δυνατό το σμήνος είναι ορφανό. Προχωρώ έχοντας μια πρώτη εντύπωση, στο άνοιγμα του καπακιού με το δεξί χέρι ενώ με το αριστερό καπνίζω ελαφριά μια δυο φορές ανάμεσα στα πλαίσια. Το πρώτο που βλέπω μπροστά μου είναι τα αποθέματα τροφής που τους έχω εγώ βάλει και τυχόν σημάδια υγρασίας στον πάτο, αφού οι κυψέλες μου αυτό τον καιρό είναι οχτάρες-εξάρες , κάνω στην άκρη το DOW μονωτικό πλευράς και ξεκινώ την επιθεώρηση.
Το πρώτο πλαίσιο θα είναι με μέλι και αν το έχουν καθαρίσει από την πλευρά που κοιτά το σμήνος , το γυρνώ αλλιώς για να το καθαρίσουν κι από κει, και το δεύτερο μέλι θα έχει οπότε κάνω το ίδιο ή το ανταλλάσω ή το απολεπίζω αν χρειάζεται για να βοηθήσω τις μέλισσες που μπορεί να είναι λίγο μουδιασμένες αυτό τον καιρό.
Στο τρίτο πλαίσιο μιας εξάρας κυψέλης εγώ περιμένω να δω γόνο, στον οποίο θα παραμείνω για πολύ λίγο εξετάζοντας την κατάσταση του , την ομοιόμορφη ανάπτυξη του, την παρουσία γόνου μικρής ηλικίας ανάμεσα του και περιμετρικά γύρη και μέλι. Στο επόμενο πλαίσιο περιμένω κάτι ανάλογο με το τρίτο πλαίσιο και το κοιτώ και αυτό γρήγορα αφού πλήρη τις προϋποθέσεις.
Τα πλαίσια με τον γόνο τα παρατηρώ γρήγορα αλλά προσέχοντας τις λεπτομέρειες που αναφέρω για να τον προστατέψω από την απότομη αλλαγή θερμοκρασίας .
Στα δύο επόμενα πλαίσια μπορεί να βρω γόνο αλλά μάλλον θα έχουν μέλι και γύρη οπότε τα χειρίζομαι όπως και τα δύο πρώτα. Όση ώρα επιθεωρώ την κυψέλη , ταυτόχρονα το μάτι μου παίζει παντού μέσα σε αυτήν για να δω τυχόν νερά που μπήκαν από τις βροχές, νεκρές μέλισσες ή κάτι που δεν ανήκει σε αυτήν και να το απομακρύνω βοηθώντας τις μελισσούλες. Πριν κλείσω το καπάκι θα φροντίσω να καθαρίσω λίγο τις θυρίδες αερισμού από την πρόπολη για να μπορεί ο αέρας να ανακυκλώνεται, κι ας χρησιμοποιώ ανοιχτούς πάτους .

*Αυτή ήταν η ιδανική κυψέλη , τα είχε όλα και δεν είχε κανένα πρόβλημα .

- Αν δεν είχε αποθέματα τροφής , θα πρέπει να έχω εγώ για να τους αφήσω.
- Αν δεν είχε βασίλισσα , θα πρέπει να έχω εγώ ένα μπουκάλι καλό τσίπουρο σαν τον φίλο μας τον Σάκη από το Βόλο, για να την συνενώσω με μια άλλη μικρή σε μέγεθος (5-6 πλαίσια) αλλά βασιλευομένη κυψέλη.
Στην τελευταία περίπτωση , εγώ , αφήνω την βασιλευομένη κυψέλη στην θέση της και ψεκάζω με λίγο τσίπουρο ανάμεσα στα πλαίσια της , φέρνω την ορφανή κοντά και ψεκάζοντας ξανά ανάμεσα στα πλαίσια , μεταφέρω στην πρώτη τα πλαίσια που καλύπτονται από πληθυσμό . Όσα πλαίσια περισσεύουν απομακρύνονται από το μελισσοκομείο και στην κυψέλη που έγινε η μεθυσμένη συνένωση θα επιστρέψω στην επόμενη επιθεώρηση για να πάρω ξανά όσα πλαίσια θα προκύψουν κενά αφού ολοκληρωθεί ομαλά η συνένωση.
- Αν η κυψέλη έβαζε νερά ή είχαν μπει νερά και είχε πολύ υγρασία , θα πρέπει εγώ πάλι να έχω μαζί μου μια καθαρή και στεγνή κυψέλη για να αντικαταστήσω την βρεγμένη .
- Την περίοδο αυτή του χρόνου , εγώ προσωπικά ,δεν θα προσθέσω πλαίσια κενά όσο κι ας φαίνεται πως τα χρειάζονται ( μπορεί να τους πάρω αν χρειαστεί ) και ούτε θα τροφοδοτήσω με σιρόπι γιατί ο χειμώνας και οι παγωνιές είναι ακόμα μπροστά.

* Ανάμεσα στις κυψέλες του μελισσοκομείου μου , θα δείτε αν έρθετε και 2-3 δυόροφες κυψέλες - αποθήκες ειδών πρώτης ανάγκης. Δεν εννοώ τα πούσια-καπνιστήρι (γιατί κινούμε με αγροτικό αυτοκίνητο) αλλά πλαίσια , πλαίσια με μέλι (5-6) μήπως χρειαστούν κάποια στιγμή και δεν έχω μαζί μου και κενά πλαίσια (5-6) που πήρα από τα μελισσάκια και δεν τα πήγα ακόμα στην αποθήκη ή που θα τα βάλω σε μια προσεχή επιθεώρηση (προστατευμένα με κενό μεταξύ τους για τον κυρόσκορο). Οι ίδιες οι κυψέλες αυτές και οι όροφοι τους ίσως χρησιμοποιηθούν για την ξαφνική αντικατάσταση μιας κυψέλης , την συνένωση δύο σμηνών αλλά και την σύλληψη ενός αφεσμού, για αυτό θεωρώ καλό να τις έχω πάντα ανάμεσα στο μελισσοκομείο μου.

Αυτή είναι η δουλειά του ερασιτέχνη μελισσοκόμου αυτή την εποχή του χρόνου, να φροντίζει ώστε τα κορίτσια του , να έχουν νέα και όμορφη μανούλα, να έχουν τροφή κάθε στιγμή και να είναι στεγνές και καθαρές , ότι δηλαδή κάνουμε οι μπαμπάδες και για τα καμάρια μας στο σπίτι .


Υ.Γ. Α) Ελπίζω η τελευταία κακοκαιρία να τελειώσει χωρίς να μας ενοχλήσει πολύ

Β) Γιάννη από Αλεξανδρούπολη , έχασα το κινητό σου μαζί με πολλών άλλων
φίλων, πάρε με .

Γ) Xρήστο που ζητάς φωτογραφίες από μια κατασκευή, δεν έχω το E-mail
σου γιατί δεν φαίνεται στα σχόλια εκείνης της ανάρτησης

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2010

Μελισσοκομική προετοιμασία

Ένα πολύ σοβαρό θέμα ,που ίσως δεν είμαι ικανός εγώ να το θίξω.

Είναι μερικοί συνάδελφοι ερασιτέχνες μελισσοκόμοι που μου τηλεφωνούν ή επικοινωνούν μαζί μου ( όπως και με αρκετούς άλλους φίλους μελισσοblogers )και ζητούν να τους βοηθήσω σε διάφορα θέματα ή προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Η θέση μου είναι δύσκολη γιατί από την μια μεριά μπορεί να γνωρίζω το θέμα , να θέλω να βοηθήσω αλλά να μην γνωρίζω το μικροκλίμα ή την νομή της περιοχής τους. Από την άλλη μεριά δυσκολεύομαι γιατί οι «συμβουλές» μου , όσο καλή πρόθεση κι αν έχω , μπορεί να είναι καταστροφικές για αυτούς , κάτι που δεν θα ήθελα με τίποτα.
Από μια Τρίτη μεριά μπορεί να μην γνωρίζω το θέμα γιατί είμαι κι εγώ καινούριος σχετικά στο χώρο και το μεράκι δεν αντικαθιστά ποτέ τις γνώσεις.

Όταν δεν είμαι απόλυτα σίγουρος για κάτι , ΠΑΝΤΑ προτρέπω τους φίλους αυτούς να συμβουλευτούν την βιβλιογραφία και ιδιαιτέρα την Μελισσοκομική Επιθεώρηση και το Μελισσοκομικό Βήμα που έχουν αξιόλογα άρθρα τα οποία συμβουλεύομαι κι εγώ ή να συμβουλευτούν τον έμπειρο μελισσοκόμο της περιοχής ή του χωριού τους όπως έκανα κι εγώ και ευχαριστώ τους φίλους μου Σιδέρη και Αντώνη για την συνεχή βοήθεια τους .

Την απάντηση για το δεύτερο λίγο πολύ την γνωρίζετε, μισές κουβέντες , πέρνα αύριο , εσείς οι νέοι . . . , για την βιβλιογραφία και τα περιοδικά μου λένε πως είναι λίγο απρόσωπα και λίγο μακριά τους ενώ τα blogs τα θεωρούν πιο κοντά τους λόγω της συχνής ενημέρωσης τους και της προσωποποίησης τους .

Με την μορφή των προσωπικών ημερολογίων ( blogs ) ασχολούμαστε πάνω από 50 ερασιτέχνες μελισσοκόμοι , άλλος αρκετά , άλλος λιγότερο , όμως βλέπω γνώσεις και εμπειρίες να διακινούνται από κάθε μέρος της Ελλάδας και είναι πολλοί αυτοί οι συνάδελφοι ερασιτέχνες μελισσοκόμοι που μας παρακολουθούν, κάποιοι ακολουθώντας μας και κάποιοι σαρκάζοντας μας (κουβέντα να γίνετε).

Χωρίς κανένα (πιστεύω) εγωιστικό κίνητρο και με κίνδυνο να εκτεθώ ,σχεδιάζω από τώρα και στο εξής να αναρτώ ανά μήνα της εργασίες που πρόκειται να κάνω ή αυτες που έχω ήδη κάνει στο μελισσοκομείο μου , σύμφωνα με την μικρή εμπειρία μου και την βιβλιογραφία.


Τολμώντας λοιπόν να εκτεθώ

Ιανουάριος
Για να φτάσω στον Γενάρη έχω προετοιμαστεί κατάλληλα πριν από δύο μήνες .

Έχω επιλέξει σαν χώρο που θα ξεχειμωνιάσω το μελισσοκομείο ένα σημείο που ‘κόβει’ ο βοριάς , χαμηλό σε υψόμετρο και που στραγγίζει από νερά όταν βρέχει.
Στον ευρύτερο χώρο του Μαραθώνα έχουν αναφερθεί τα τελευταία χρόνια κρούσματα κλοπών και για αυτό εκτός των άλλων μέτρων φροντίζω ο χώρος εγκατάστασης του μελισσοκομείου να επιτηρείται σχεδόν καθημερινά από εμένα ή από καλούς μου φίλους.






Έχω φροντίσει σε παλαιότερες επιθεωρήσεις να έχουν όλες οι κυψέλες βασίλισσες και σε όσες δεν βρήκα τις έχω συνένωση με άλλες (προτιμώ τις αδύνατες) που είχαν, για να τις κάνω δυνατότερες και βασιλευομένες .( Αν προσπαθήσω να φτιάξω βασίλισσα μπορεί να χάσω δύο μελίσσια ) Έχω επίσης «σφίξει» τα μελίσσια , αφήνοντας μέσα στην κυψέλη μόνο όσα πλαίσια μπορούν να καλύψουν οι μέλισσες και μετά το τελευταίο πλαίσιο έχω τοποθετήσει ένα κομμάτι μονωτικό τύπου DAW για να έχουν πλάτη οι μέλισσες, κάποιοί φίλοι αφήνουν για τον σκοπό αυτό ένα πλαίσιο τροφοδότη. Πολλές κυψέλες μου έχουν πέντε ή έξη πλαίσια , λογικό για τον χειμώνα στον Μαραθώνα που είναι πιο ήπιος .
Επειδή κατά το «σφίξιμο» μπορεί να πήρα πλαίσια με μέλι φροντίζω να έχουν πάντα μέσα οι κυψέλες βανίλια ή ζαχαροζήμαρο και όταν ο καιρός επιτρέψει την επιθεωρήσει τότε ίσως προσθέσω πλαίσια με μέλι βγάζοντας άδεια πλαίσια. Πάντα όμως τα πλαίσια είναι τόσα – όσα ‘πατούν’ οι μέλισσες.

Όλες οι κυψέλες μου , με ανοιχτό ή κλειστό πάτο είναι πάνω από το έδαφος , στις βάσεις που έχω φτιάξει ή πάνω σε πέτρες για να αποστραγγίζει το νερό της βροχής και όλες γέρνουν μπροστά ώστε και αν μπει νερό να φύγει εύκολα .

Ο Ιανουάριος είναι μήνας που δεν έχει πολύ δουλειά στο μελισσοκομείο , μια γενική ματιά κάθε τόσο για κάποια κυψέλη που έπεσε από το αέρα ή κουνήθηκε από την θέση της είναι αρκετή, δεν ανοίγω την κυψέλη αν δεν είναι ανάγκη . Η κυψέλη θα ανοίξει μόνο με καλοκαιρία (15ο και άνω) και η επιθεώρηση θα διαρκέσει έως ότου βεβαιωθώ ότι υπάρχει γόνος και τροφές ( δεν ψάχνω την βασίλισσα κλπ ) γρήγορα και χωρίς να ενοχλήσω το μελίσσι . Διαφορετικά , με χαμηλή θερμοκρασία και ανάγκη τροφοδότησης ,το άνοιγμα της κυψέλης και η τοποθέτηση της τροφής διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα .
Μια προσεκτική ματιά, εξωτερικά των κυψελών μας λέει πολλά για το τι γίνετε μέσα πχ, αν οι μέλισσες κουβαλούν γύρη – έχουν γόνο να φροντίσουν , αν υπάρχει κίνηση (πάνε-έρχονται) με καλοκαιρία 12ο-14ο είμαι ήσυχος ότι δεν με χρειάζεται , αν στην κυψέλη μπροστά πετούν ζαχαρωμένους σβόλους – θέλουν νερό να διαλύσουν την τροφή , αν μπροστά στην κυψέλη υπάρχουν νεκρές μέλισσες είναι φυσιολογικό και θα το εξετάσω πιο καλά στην επόμενη επιθεώρηση με καλό καιρό .
Πριν λίγες ημέρες είχαμε υψηλές θερμοκρασίες για την εποχή και τα μελισσάκια όπως και η φύση ξεγελάστηκαν και συντηρούσαν αρκετό γόνο στην περιοχή, όταν τα έχω ‘σφιγμένα’ δεν έχουν πολύ χώρο να απλωθούν και έτσι περιορίζονται στον χώρο που εγώ νομίζω πως τους αρκεί . Τώρα που ο καιρός παγώνει και τις αναγκάζει να σχηματίσουν μελισσόσφαιρα ίσως κάποιος γόνος να έμενε εκτός αυτής και να είχα προβλήματα από τον σάπιο γόνο αργότερα.

Ο Ιανουάριος όμως είναι μήνας για επισκευές , κατασκευές και κατάστρωση σχεδίων για το μέλλον . Ο κάθε ένας από εμάς πρέπει τώρα να έχει κάποιο σχέδιο έτοιμο , άλλοι για τα μόνιμα μελισσοκομεία και κάποιοι άλλοι για τα περιπλανώμενα- νομαδικά μελισσοκομεία μας.
Προσωπικά φροντίζω κάθε χρόνο να αυξάνω την δύναμη του μελισσοκομείου μου κατά 10 με 20% δοκιμάζοντας ταυτόχρονα τις δυνάμεις μου, μέχρι να φτάσω τον αριθμό που θα μπορώ μόνος μου να συντηρώ .
Από τους επόμενους μήνες που θα αρχίσει (αν το επιτρέψει ο καιρός) η ανάπτυξη των μελισσιών έχω σκοπό να ασχοληθώ με την βασιλοτροφία για την αλλαγή κάποιων βασιλισσών , την δημιουργία παραφυάδων για μελισσοσμήνη και αργότερα παραφυάδων μικρών σμηνών σαν τράπεζα βασιλισσών αλλά και την παραγωγή βασιλικού πολτού . Θα μαζέψω ξανά γύρη και θέλω φέτος να επισκεφτώ δοκιμαστικά με πέντε-έξη κυψέλες τα πορτοκάλια , το έλατο στο Μαίναλο και αν μπορέσω και την καστανιά .
Ο κύριος όγκος όμως του μελισσοκομείου θα πάει στα έλατα της κεντρικής Ελλάδας , θα γυρίσουν για το θυμάρι στο Μαραθώνα και θα ξαναφύγουν για πεύκο και ρείκι στην Εύβοια , πρώτα ο Θεός.


Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2010

Τα μικρά του Θεοδόση. Νο2

Μου άρεσε ο τίτλος (από Μάρκον) και τον έκλεψα κι αυτόν (θα μου μείνει κουσούρι ?).

Πριν από καιρό ο Θεοδόσης είχε κάνει μια ανάρτηση και μιλούσε για τα μικρά – μισά πατώματα. Τα είχα δει στα Αμερικάνικα blogs αλλά ήταν η πρώτη φορά που άκουγα για αυτά στον χώρο μας και μάλιστα ότι χρησιμοποιούνταν πολύ στο παρελθόν.
Διαβάζοντας την ανάλυση του Θεοδόση , ότι δηλαδή θα ήταν χρήσιμα σε φτωχές ή μικρές και σύντομες ανθοφορίες γιατί θα σφραγίζονταν γρήγορα από τις μέλισσες και θα παίρναμε έστω λίγο μέλι.
Κατά το παρελθόν στην περιοχή του Μαραθώνα και στην ανθοφορία του θυμαριού ήταν συχνό το φαινόμενο (σε μένα) να αντικρίζω μισογεμάτα πλαίσια με μέλι ,που δεν μπορούσα να τρυγήσω φοβούμενος την μη ωρίμανση του. Τότε άρχισα να σκέφτομαι πιο πολύ την χρησιμότητα των μισών ή μικρών πλαισίων και θέλησα να τα δοκιμάσω.
Ψάχνοντας στο εμπόριο απογοητεύτηκα , ρώτησα από δώ ,από κει ,τίποτα και (άλλο που δεν ήθελα) σήκωσα τα μανίκια. Με οδηγό λοιπόν την ανάρτηση του γκουρού Θεοδόση (λεπτομερέστατη, την εκτύπωσα κι όλας) άρχισα την κατασκευή των πατωμάτων και των πλαισίων τους σκεπτόμενος ότι θα μπορούσαν να έχουν κι άλλες πολλές χρήσεις .



Μένει να δοκιμαστούν για να σας πω νεότερα .

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ «Έσπασε κινητό τηλέφωνο»

Την έκανα παιδιά και η κουταμάρα είναι πως έχασα τα τηλέφωνα που είχα τοποθέτηση τα τελευταία δύο χρόνια γιατι λόγο μικρού όγκου στην κάρτα , το άτιμο τα κρατούσε στο τλφν.
Όσοι έχουν το δικό μου (και θέλουν να έχω το δικό τους) ας με καλέσουν ή mail στο lftheriou@yahoo.gr . Θεοδόση , Σφύκα Σπ, Νινη Δ , Κώστα από Κέρκυρα , Κουτσούκο και λοιποί φίλοι με ακούτε ?